Defensie schond nationale privacyregels

Voormalig minister Ank Bijleveld (Defensie) heeft maandenlang oogluikend toegestaan dat de landmacht bij het verzamelen van informatie over de samenleving de privacyregels schond. De bewindsvrouw werd van alle kanten gewezen op juridische risico's toen het leger kort na het uitbreken van de corona-crisis actiegroepen zoals Viruswaanzin ging volgen. Het experimentele Land Information Manoeuvre Centre (LIMC) trad daarbij buiten zijn boekje.
NRC meldt dat hierover bijna een jaar lang heibel was op het ministerie van Defensie. Juristen uitten ernstige bezwaren. Maar de top van de landmacht zag door de vingers dat het LIMC activiteiten ondernam waarvoor het geen mandaat had. De militaire inlichtingendienst was kritisch. Dat kwam omdat de MIVD er naast de AIVD nog een tweede ‘concurrent’ bij zag komen.
De krant wist via een beroep op de Wet openbaarheid van bestuur beslag te leggen op honderden e-mails en andere documenten. Bijleveld werd in augustus 2020 kort na het uitbreken van de corona-crisis uitdrukkelijk gewaarschuwd dat het LIMC de privacywet AVG overtrad. De minister greep pas drie maanden later in toen de Tweede Kamer daar op aandrong.
Zonder aparte grondslag of mandaat had het defensieonderdeel nooit zomaar data over burgers mogen verzamelen, verwerken en analyseren. Verder blijkt dat de landmacht zelfs een methode overwoog om virus-uitbraken te voorspellen, wat al helemaal geen taak van Defensie is. Een Belgisch bedrijf bood aan om via anonieme data van mobiele telefoons bewegingen van burgers in beeld te brengen.